Василий Алексеевич Балакин – профессор, доктор технических наук, изобретатель, публицист, популяризатор науки. Родился В. А. Балакин 21 мая 1935 года в г. Кингисепп Ленинградской области.
В конце июля 1941 г. (возрасте 6-ти лет) в переполненном беженцами вагоне товарного состава, проходящего в 10 км от немецких позиций, под бомбёжкой и обстрелами немецких самолётов, был эвакуирован сначала в Ленинград, а потом в Пензу.
В 1954 г. с отличием закончил Пензенский техникум сельхозмашиностроения, в 1960 г. – Московское высшее техническое училище (МВТУ) им. Н. Э. Баумана.
После окончания МВТУ им. Н. Э. Баумана с 1960 по 1970 гг. В. А. Балакин жил в г. Красноармейске и работал в научно-исследовательском институте оборонного профиля в Пушкинском районе Московской области, руководя испытаниями на ракетном треке и в последующей долгой научной жизни занимался проблемами высокоскоростного трения скольжения.
В 1962 г. В. А. Балакин поступил на учебу в заочную аспирантуру Института машиноведения (ИМАШ) АН СССР к научному руководителю – известному ученому-трибологу И. В. Крагельскому. В ИМАШ(е) В.А. Балакин регулярно посещал научные семинары, выступал на них с докладами и в 1967 г. защитил кандидатскую диссертацию на тему: «Скольжение и фрикционное торможение тележек на ракетном треке».
С 1968 по 1970 гг. по совместительству преподавал на вечернем отделении Всесоюзного политехнического института, читая спецкурсы «Теория теплопроводности и теплопередачи» и «Автоматическое регулирование пороховых реактивных двигателей». 12 апреля 1970 года видный белорусский ученый Владимир Алексеевич Белый, академик Академии наук БССР, доктор технических наук, профессор пригласил Василия Алексеевича Балакина в Гомель. В апреле 1970 г. В.А. Балакин начал работать в Гомельском государственном университете им. Ф. Скорины на кафедре «Физика твёрдого тела». В августе 1970 г. он был назначен деканом физического факультета. В университете В. А. Балакин трудился до 1990 года. Внес большой вклад в организацию новых специализаций на факультете – «Физика твердого тела», «Теоретическая физика» и «Микроэлектроника».
В 1989 В. А. Балакин принял участие в конкурсе на замещение вакантной должности заведующего кафедрой «Сельскохозяйственных машин» в ГГТУ им П. О. Сухого и с 1989 года по июль 2007 год руководил этой кафедрой. С 1995 по 2008 гг. Балакин работал в БелГУТе профессором кафедры «Детали машин», а также главным специалистом Института механики металлополимерных систем имени В. А. Белого.
В.А. Балакин – автор ряда научных работ, монографий, 25 научных патентов, методических пособий и учебников («Основы прочности поверхностного слоя» (1974), «Трение и износ при высоких скоростях скольжения» (1980), «Тепловые расчёты тормозов и узлов трения» в соавторстве с В. П. Сергиенко (1999); книг, популяризирующих достижения науки, в частности, ракетной техники («Об истории создания атомного и термоядерного оружия» (2016), в соавторстве с А. В. Мордановым «Об истории создания ракетной техники» (2018) и «Об истории создания ракетной техники США» (2019)).
Является лауреатом I премии Машпрома СССР (1987 г.) и премии П.О. Сухого (1998 г.), получил уникальные данные по коэффициентам трения и износу материалов при скоростях до 600м/с, вошедших в справочную литературу.
В 2008 году В. А. Балакин вышел на пенсию и посвятил всё свое свободное время, литературной деятельности, охоте и рыбаке, к которым он пристрастился еще в молодые годы, живя в Пензенской области и в Подмосковье. В молодости писал стихи, в настоящее время пишет публицистику, воспоминания, статьи о рыбалке и охоте, печатается в таких журналах как «Наука и жизнь», «Охота и рыбалка», «Охотничьи просторы», «Охота на Белой Руси» и др. В 2004 году в Москве издал «Сборник рассказов», посвященный 175-летию Московского Государственного Технического университета им. Н. Э. Баумана, где рассказывает о преподавателях, студентах и выпускниках университета, о дружбе, отдыхе и работе в промышленности.
Васіль Аляксеевіч Балакін – прафесар, доктар тэхнічных навук, вынаходнік, публіцыст, папулярызатар навукі. Нарадзіўся В. А. Балакін 21 мая 1935 года ў г. Кінгісэпп Ленінградскай вобласці. У канцы ліпеня 1941 г. (ва ўзросце 6-ці гадоў) у перапоўненым бежанцамі вагоне таварнага складу, які праходзіць у 10 км ад нямецкіх пазіцый, пад бамбёжкай і абстрэламі нямецкіх самалётаў, быў эвакуіраваны спачатку ў Ленінград, а потым у Пензу. У 1954 г. з адзнакай скончыў Пензенскі тэхнікум сельгасмашынабудавання, у 1960 г. – Маскоўскае вышэйшае тэхнічнае вучылішча (МВТВ) ім. Н. Э. Баўмана. Пасля заканчэння МВТВ ім. Н. Э. Баўмана з 1960 па 1970 гг. В. А. Балакін жыў у г. Чырвонаармейску і працаваў у навукова-даследчым інстытуце абароннага профілю ў Пушкінскім раёне Маскоўскай вобласці, кіруючы выпрабаваннямі на ракетным трэку і ў наступным доўгім навуковым жыцці займаўся праблемамі высакахуткаснага трэння слізгання. У 1962 г. В. А. Балакін паступіў на вучобу ў завочную аспірантуру Інстытута машыназнаўства (ІМАШ) АН СССР да навуковага кіраўніку-вядомаму навукоўцу-трыболагу І. В. Крагельскаму. У ІМАШ (е) В. А. Балакін рэгулярна наведваў навуковыя семінары, выступаў на іх з дакладамі і ў 1967 г. абараніў кандыдацкую дысертацыю на тэму: «Слізгаценне і фрыкцыйнае тармажэнне калясак на ракетным трэку». З 1968 па 1970 гг. па сумяшчальніцтве выкладаў на вячэрнім аддзяленні Усесаюзнага політэхнічнага інстытута, чытаючы спецкурсы «Тэорыя цеплаправоднасці і цеплаперадачы» і «аўтаматычнае рэгуляванне парахавых рэактыўных рухавікоў». 12 красавіка 1970 г. вядомы беларускі вучоны, акадэмік Акадэміі навук БССР, доктар тэхнічных навук, прафесар Уладзімір Аляксеевіч Белы запрасіў Васіля Аляксеевіча ў Гомель. У красавіку 1970 г. В. А. Балакін пачаў працаваць у Гомельскім дзяржаўным універсітэце ім. Ф. Скарыны на кафедры "Фізіка цвёрдага цела". У жніўні 1970 г. ён быў прызначаны дэканам фізічнага факультэта. Ва ўніверсітэце В. А. Балакін працаваў да 1990 года. Унёс вялікі ўклад у арганізацыю новых спецыялізацый на факультэце – «Фізіка цвёрдага цела», «Тэарэтычная фізіка» і «Мікраэлектроніка». У 1989 В. А. Балакін прыняў удзел у конкурсе на замяшчэнне вакантнай пасады загадчыка кафедры "Сельскагаспадарчых машын" у ГДТУ ім П. О. Сухога і з 1989 года па ліпень 2007 год кіраваў гэтай кафедрай. З 1995 па 2008 гг. Балакін працаваў у БелДУТе прафесарам кафедры "Дэталі машын", а таксама галоўным спецыялістам Інстытута механікі металапалімерных сістэм імя В. А. Белага. В. А. Балакін – аўтар шэрагу навуковых прац, манаграфій, 25 навуковых патэнтаў, метадычных дапаможнікаў і падручнікаў («Асновы трываласці павярхоўнага пласта» (1974), «Трэнне і знос пры высокіх хуткасцях слізгацення» (1980), «Цеплавыя разлікі тармазоў і вузлоў трэння» у суаўтарстве з В. П. Сергіенка (1999); кніг, якія папулярызуюць дасягненні навукі, у прыватнасці, ракетнай тэхнікі («Аб гісторыі стварэння атамнай і тэрмаядзернай зброі» (2016), у суаўтарстве з А. В. Марданавым «Аб гісторыі стварэння ракетнай тэхнікі» (2018) і «Пра гісторыю стварэння ракетнай тэхнікі ЗША» (2019)). З'яўляецца лаўрэатам I прэміі Машпрома СССР (1987 г.) і прэміі П. О. Сухога (1998 г.), атрымаў унікальныя дадзеныя па каэфіцыентах трэння і зносу матэрыялаў пры хуткасцях да 600 м/с, якія ўвайшлі ў даведачную літаратуру. У 2008 годзе В. А. Балакін выйшаў на пенсію і прысвяціў увесь свой вольны час, літаратурнай дзейнасці, паляванні і рыбалцы, да якіх ён заахвоціўся яшчэ ў маладыя гады, жывучы ў Пензенскай вобласці і ў Падмаскоўі. У маладосці пісаў вершы, у цяперашні час піша публіцыстыку, успаміны, артыкулы пра рыбалку і паляванні, друкуецца ў такіх часопісах як «Навука і жыццё», «Паляванне і рыбалка», «Паляўнічыя прасторы», «Паляванне на Белай Русі» і інш. У 2004 годзе ў Маскве выдаў «Зборнік апавяданняў», прысвечаны 175-годдзю Маскоўскага дзяржаўнага тэхнічнага універсітэта ім. Н. Э. Баўмана, дзе распавядае аб выкладчыках, студэнтах і выпускніках універсітэта, аб дружбе, адпачынку і працы ў прамысловасці.
Крыніца інфармацыі: ДУ “Сетка публічных бібліятэк горада Гомеля” Цэнтральная гарадская бібліятэка імя А. І. Герцэна